Wazektomia jest mikrochirurgicznym zabiegiem, którego celem jest pozbawienie mężczyzny płodności. Jest to zaakceptowana nawet przez WHO ( Światową Organizację Zdrowia ) metoda męskiej antykoncepcji.
W Polsce funkcjonują gabinety lekarskie, w których mężczyzna może się poddać zabiegowi wazektomi- rozwój medycyny powoduje wykonywanie przez lekarzy zabiegów, których cel nie jest bezpośrednio leczniczy, co rodzi wątpliwości w ocenie ich legalności. Z jednej strony pacjent zgadza się na wykonanie takiego właśnie zabiegu i zna jego konsekwencje. Czy jednak zgoda jest tu wystarczającym kontratypem? Z drugiej strony mamy bowiem przestępstwo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, którego jednym z wariantów jest skutek w postaci pozbawienia zdolności płodzenia.
Tak więc pytanie brzmi: czy dobrowolna sterylizacja jest legalna. Doktryna prawnicza jest raczej zgodna, że niedopuszczalne jest udzielenie zgody na ciężkie uszkodzenie ciał- np. zgoda na amputowanie nam ręki z innych niż medyczne powodów czy wycięcie i sprzedanie na rynku swojej nerki ( czym innym jest uczestnictwo w programie transplantologicznym ), a w polskim prawie brak jest jakichkolwiek szczególnych regulacji dotyczących zabiegu sterylizacji. Przewaga interesu społecznego nad swobodą dyspozycji posiadanym dobrem decyduje o tym, że zgoda pokrzywdzonego nie wyłącza przestępności czynu. Krótko mówiąc społeczeństwo nie che, aby mężczyźni byli trwale bezpłodni i nie mogą tu oni sami o sobie decydować. A puki takiego wyjątkowego przepisu nie będzie należy przychylić się to tego, że lekarz dokonujący sterylizacji, nawet za zgodą, może być oskarżony o ciężkie uszkodzenie ciała i skazany.
Jak może bronić się lekarz gdy jednak wykona zabieg wazektomii?
Niektórzy prawnicy próbują znaleźć furtkę powołując się na klauzulę znikomego stopnia społecznej szkodliwości czynu, co w mogłoby doprowadzić do zwolnienia lekarza z odpowiedzialności karnej- jest to jednak bardzo ocenna kategoria i wymagałaby niezwykłej przychylności organów ścigania.
Na pewno warto też przytoczyć pełne okoliczności sprawy, informacje o zgodzie i pouczeniu pacjenta, szczególne okoliczności medyczne ( np. choroba dziedziczna, której pacjent nie chce przekazać potencjalnemu dziecku ).
Warto być może zaprezentować porównawczo jak do zagadnienia podchodzi medycyna i prawo w krajach gdzie jest to legalne, czy też powołać się na swoją niewiedzę ( błąd ) co do braku legalności sterylizacji za zgodą. Być może nie doprowadzi to do uniewinnienia, natomiast powinno mieć znaczący wpływ na obniżenie kary.